Erzurum'a Özgü Peynir Helvası Horis
Peynir Helvası
Birbirinden özel tatlara sahip Türk mutfağının farklı yerlerinde peynirden yapılmış tatlılara rastlamak mümkün. Hatay taraflarına doğru uzanınca künefeyle karşılaşırken Erzurum taraflarında peynir helvasını görüyoruz. Kullanılan malzemeler ve yapım yöntemi farklılık gösterse de peynir helvasıyla Çanakkale ve Balıkesir yörelerinde de karşılaşıyoruz. Peynir kullanılarak yapılan tatlılar içinde kendine has lezzetiyle ön planda olan peynir helvası için peynirin en güzel hallerinden biri desek yanlış olmaz.
Horis olarak da adlandırılan Erzurum’a özgü Peynir Helvası, Balıkesir ve Kırşehir’de yaygın olarak yapılan höşmerim ve Çanakkale Gelibolu’da yapılan peynir helvası birbirleriyle çok karıştırılan, farklı tatlılardır. Erzurum mutfağının önde gelen lezzetlerinden olan horis, yine yöreye özgü bir tat olan civil peynirinden yapılmaktadır. Çeçil olarak adlandırılan bu peynir Erzurum’la birlikte Ardahan, Iğdır ve Kars illerinde de yaygın şekilde üretilmekte ve tüketilmektedir. Erzurum’da yapılan peynir helvasına kendine özgü ayırt edici tadını veren en önemli unsur olarak karşımıza çıkan civil peyniri yağı alınmış çiğ sütten yapılır ve tel tel ayrılan bir formdadır.
Erzurum peynir helvası kahvaltılık olarak tüketilebileceği gibi misafirlere tatlı olarak da ikram edilebilir. Özellikle Erzurum’da kalabalıklara ikramların yapıldığı özel günlerde peynir helvası, sofraları şenlendiren tatlı çeşitlerinden biridir.
Peynir Helvası Nasıl Yapılır
Yapımı oldukça kolay olan peynir helvası fazla malzeme gerektirmez. Krema ya da kaymağı alınmış süt tereyağı kıvamına gelinceye kadar kaynatılır. Daha sonra yeterli miktarda un azar azar eklenerek kavrulur. Bu kavurma aşaması peynir helvası yapımının en önemli aşamasıdır. Tam kıvamında bir tatlı için unun yeterince kavrulması gerekir. Kavrulan un ılıtıldıktan sonra içine civil peyniri eklenmesiyle işlem tamamlanır. Damak tadına göre kavrulmuş una civil peyniriyle birlikte az bir miktar tuz da ilave edilebilir.
Orijinal tat için civil peyniri kullanmak gerektiğinden, farklı türdeki peynirlerle yapılacak helva, horis olarak adlandırılan Erzurum Peynir Helvası olmayacaktır. Gerekli malzemeler bulunamıyorsa piyasada hazır üretilmiş Erzurum peynir helvası ürünleri tüketilebilir. Muhakkak ki bu isimle satışa sunulan her ürün gerçek Erzurum peynir helvası tadında olmayacaktır. Bu sebeple peynir helvası satın alırken yöresel tatlar konusunda uzmanlaşmış, güvenilir üreticilerin ürünlerine yönelmek gerekir.